ABD'de yapılan bir araştırmada, gelir düzeyi düşük evlerde büyüyen çocukların beyinlerinin, fiziksel açıdan varlıklı ailelerin çocuklarınınkinden daha farklı olduğu görüldü. Peki bu durum değişebilir mi?

Araştırmayı yapan ekibin başında, Columbia Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Kimberly Noble bulunuyor. Asistan profesör olan Kimberly Noble, çalışma hakkında Nature Neuroscience dergisinde bir makale yazarak "Maddi farklılıklarda biraz bile değişiklik olsa, bunun beynin yüzey alanına olan etkisi çok büyük. Yüzey alanı ise doğrudan yeteneklere ve akademik başarıya etki ediyor. Daha çok okuma, dil bilgisi, ayrıcalıklı fonksiyonlar ve mekânsal yeteneklerde bu etkileri görebiliyoruz” dedi.

Araştırmacılar, sosyal ve ekonomik statünün okul başarısını ve zekâyı etkilediğini zaten biliyordu. Ancak bunun nedenini bilmiyorlardı.

Noble’a göre varlıklı ailelerin çocukları, beyinlerini genç yaşta harekete geçirmeye daha yatkın ve bu yüzden de beyinleri daha çok gelişiyor. Aynı zamanda fakir çocuklar yaşam alanlarında kurşun ve sigara dumanı gibi kimyasallara, hatta hava kirliliğine maruz kalıyor. Bu da beyinlerine zarar veren bir başka faktör.

EĞİTİM DURUMU ETKİ ETMİYOR

Yaşları 3 ila 20 arasında değişen 1.099 çocukla yapılan araştırmada, çocuklar değişik gelir gruplarına mensup ailelerden seçildiler. Yılda 5.000 dolardan (yaklaşık 13 bin TL) az ve 300.000 dolardan (yaklaşık 771 bin TL) çok kazanan insanların çocuklarıyla yapılan araştırmada, ailelerin eğitim durumları da çeşitlilik gösteriyordu.  

Aileler, 7 yıldan az okula gidenler ve yüksek lisans, doktora programlarını bitirenler olarak ikiye ayrıldı. Eğitimli ailelerin çocuklarının beyin yüzeyinin daha geniş olduğu görüldü. Ancak ailelerin gelir düzeyinin, beyin üzerinde eğitim durumundan daha etkili olduğu belirlendi. Özellikle alt gelir grubunda küçük gelir değişiklikleri beyinde büyük farklılıklar yaratırken, gelir miktarı arttıkça çocukların beyinleri arasındaki farklar azalıyor.

BU DURUM DEĞİŞEBİLİR Mİ?

Bu araştırmadan sonra bilim insanları yeni bir sorunun peşine takıldı: Bu etkiler kalıcı mı, yoksa para kazandıktan sonra değişiyor mu? Bu konuda yeni bir araştırma başlatan Columbia Üniversitesi çalışanları, şimdi de gelir durumu düşük ailelere bir miktar para vererek, çocukların beyninde bir değişim olup olmadığını ölçecekler.

NBC News’a röportaj veren Noble; “Geçmişinde dezavantajlı olan ailelerin stres yaşamaya daha yatkın olduklarını biliyoruz. Ama bu durum değiştirilebilir, az gelirli ailelerin çocuklarını doğumundan üç yaşına kadar izleyeceğiz ve duygusal ve zihinsel gelişimlerini inceleyeceğiz. Gelir arttığında ne gibi değişiklikler olduğunu tespit edeceğiz. En düşük gelirli ailenin çocuğu ile en yüksek gelirli ailenin çocuğunun beyinlerinin yüzey alanlarının arasındaki yaklaşık fark %6 oranında” dedi.

Princeton Üniversitesi’nde yapılan bir başka araştırmada ise, fakirliğin insanları daha stresli hale getirdiği, düşünme yeteneklerini sınırlandırdığı ve çocukların yanlış kararlar vermeye daha meyilli olduğu ortaya çıktı.