Avrupa Merkez Bankası (ECB) faizleri düşürmedi. Hürriyet'ten Uğur Gürses'in haberine göre; ama bu toplantının bir gün öncesinde, ilginç bir IMF çağrısı yapıldı; faizi indirin, tahvil alım programı ile özel ve kamu tahvilleri satın alarak piyasaya para sürün. Bir İranlı, bir Hintli ve bir Türk’ten oluşan IMF ekibi, Japonya’da da deflasyonun sinsi geliştiğine dikkat çekerek,  Avrupa’nın zamanında harekete geçmesini önerdi. Ancak dün ECB faizleri düşürmediği gibi, “durum Japonya’dan farklı diyerek” bu öneriyi dinlemedi.

IMF’nin çeşitli dokümanlarında önerileri olur ama böylesi ilk defa oluyor. Bakın nasıl? Bir blog yazısı olarak hazırlanmış, grafikler eşliğinde sistematik biçimde sorular ve yanıtları biçiminde metin hazırlanmış. Buna ilave olarak Avrupa Bölümü Direktörü Reza Moghadam, hava durumu sunar gibi 6 dakikalık bir video klip ile meseleyi ve çözümü anlatmış. İlginç ve etkili bir iletişim yolu.Bu öneriyi tam da ECB toplantısı öncesinde ortaya atan IMF ekibinin başında, 2003-2005 arasında IMF Türkiye Masası Şefi olan, şimdi Avrupa Bölümü Direktörü olan Reza Moghadam var. Moghadam’ın aynı bölümde yardımcısı Ranjit Teja ve Türkiye’den kıdemli ekonomist Pelin Berkmen’le hazırladıkları ‘Euro Bölgesi-Deflasyon “Lowflation”’ başlıklı politika notunda, Avrupa’da şu anda mevcut çok düşük enflasyonun tehlikeli bir eşikte olduğu, her an deflasyona evrilme olasılığına tarihsel örneklere değiniliyor.

IMF NE UYARISI YAPTI

IMF şunu diyor; enflasyon ECB’nin yüzde 2’lik fiyat istikrarı hedefinin altına inse de, klasik anlamda ‘deflasyon’ tanımı dahilinde, yaygın ve kendini besleyen, sert fiyat düşüşleri biçiminde işaretler taşımıyor. Fakat öte yandan, aşırı düşük enflasyon (‘lowflation’), yüksek borç stoku ve reel faizin olduğu, görece daha düşük fiyat ayarlamalarının yapıldığı ve aşırı yüksek işsizlik olan finansal stresin yoğunlaştığı ülkelerde ve tüm Avrupa’da sorun olabilir. Japonya’daki deneyim şunu gösterdi ki; deflasyon sinsice ekonomik sisteme giriverdi. Bunun için de, aşırı düşük enflasyon ortada iken erken önlem adımları atılmalıdır. Mario Draghi’nin tanımıyla deflasyonu belirlemek için; fiyat düşüşlerinin, birincisi fazla sayıdaki ülkede gözlenmesi, ikincisi fazla sayıda mal grubunda gözlenmesi, üçüncüsü de kendini besleyen bir tarzda olması gerekiyor.

IMF ekibi, bu üç kategoride deflasyon tanısı konulması için gözlem olmadığını not ediyor. Örneğin, 2009’da 12 ülkede görülen fiyat düşüşü, son dönemde sadece 3 ülkede gözleniyor. Mal gruplarına bakıldığında da, 2009’da mal kalemlerinin üçte birinde görülen fiyat düşüşü, şimdilerde beşte bir oranında gözleniyor. Son olarak da, kendini besleyen bir süreç tanısı biraz bulanık görünüyor. Çünkü 2-4 yıllık vadedeki faizlerle ölçülen beklenen enflasyon, 5-10 yıllık vadedekine göre aşağı yönlü bir eğim gösteriyor. 2-4 yıllık bir ufukta aşağı yönlü eğim olması, yakın gelecek için beklenen sözleşmeleri etkiliyor. Örneğin harcama kararları ve ücret pazarlıklarını. Bunların aşağı yönlü olması gerçekleşen enflasyonu da aşağı çekiyor. Böylece, kendini besleyen süreç yaratılıyor. İşte IMF ekibi, özellikle sıfırla yüzde 1 arasında seyreden çok düşük enflasyonun (lowlation) böyle bir sürecin deflasyona dönüşme kıvılcımını taşıdığını, buna da Japonya’da tanık olduğumuzu hatırlatıyor. IMF ekibi, ECB’nin faiz indirimi yanında, LTRO gibi repo yolu ile para vererek, özel ya da kamu tahvilleri satın alarak miktarsal genişleme yoluyla bilançosunu büyütmesini öneriyor.

Türkiye'nin en kolay okunan haber, magazin sitesi mgdtv.com'da en güncel haberleri bulabilirsiniz.

İLGİLİ HABERLER

BÜYÜK HAMLE

Ford'da faiz indirimi

Ford, binek modellerinde faiz indirimine gitti, Türkiye'de ürettiği hafif ticarilerde ise faizi sıfırladı devamı...

DEĞİŞİKLİK YOK

Kredi kartında azami faiz oranı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, kredi kartı uygulamalarındaki azai faiz oranında değişiklik yapılmadığını açıkladı devamı...

MERKEZ BANKASI AÇIKLADI

Kredi kartına faiz değişikliği yok

Merkez Bankası, kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranlarında herhangi bir değişiklik olmayacağını söyledi devamı...

ERDOĞAN'DAN AĞIR MESAJ

"Vatanı satmak, yüksek faizle olur"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Valiler toplantısında gündeme ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. devamı...

KRİTİK KARAR AÇIKLANDI

Merkez Bankası faizi indirdi

Merkez Bankası PPK toplantısında 2 yıl aradan sonra ilk kez politika faizi ve faiz koridorunu aynı anda düşürdü. devamı...