Ziyaretçi olarak ülkeye gelen Amerikalı bir gazetecinin uğradığı eşcinsel karşıtı saldırıyla tekrar alevlendi. Hollanda hoşgörüsünün masaya yatırılmasıyla, kent, bir zamanlar birlikte anıldığı aşk ve barış imajından uzaklaşıyor gibi. Ama sanki bu bile belediye meclisinin çöpe atmak istediği bir şey: Yüksek profilli -gramer açısından meydan okuyan- ‘I amsterdam’ kampanyası iş ve ticaret uğruna seks ve uyuşturucudan kaçınıyor.Fakat bir ziyaretçi olarak, böyle bir ruhsal bilek güreşinden mutlu bir bihaberlik içinde olacaksınız. Her şeyden önce, Amsterdam’a değişmekte olan bir kültür için gelmiyorsunuz: Harika kanal-evleri, müthiş kiliseleri ve 400 yıl önceki tablolardan bu yana fazla değişmemiş gibi görünen sokak manzaralarıyla tarihi bir devamlılığı içinize çekmek için geliyorsunuz. Canlı tarih, Rijksmuseum’daki Altın Çağ resimlerinden dokların çevresindeki Hollanda Doğu Hindistan şirketi depolarına kadar Amsterdam’ın her yerinde sergileniyor. Merkezde gezinmek gerçek boyutlarında bir müzeyi gezmeye benzese de, kent hiç de donup kalmış sayılmaz: Amsterdam kesinlikle çağdaş olana gözünü dikmiş durumda. Hollanda tasarımları günümüzde belki de dünyanın en iyileri: Tord Bontje’nin çok satan Garland abajurlarını, Droog Design şirketinin çizgileri zorlayan yaratıcılıklarını ve moda ikilisi Viktor & Rolf’un tuhaf -ve inanılmaz etkili- giysilerini gözünüzün önüne getirin. ESKİ MERKEZ Amsterdam’ın merkezi yayalar için ayarlanmış: 45 dakikalık bir yürüyüş sizi üç kilometre içinde yoğun Centraal Station’dan Museumplein ve Vondelpark’ın huzuruna taşıyacaktır. Out Centrum (Eski Merkez) kanallardan bir kemer tarafından sınırlandırılmış ve Eski (Damrak ve Rokin’in doğusu) ve Yeni (batı kısmı) Taraf olarak ikiye bölünmüş. Zamanın burada görece olduğu, Nieuwe Kerk’in (Yeni Kilise; Dam, 626 8168, www.nieuwekerk.nl) 1408 tarihine uzanmasından anlaşılıyor. Turistik alanların çoğu da bu küçük bölgede; buna Red Light District’te Oude Kerk (Eski Kilise, 1250 tarihli; Oudekerksplein 23, 625 8284, www. Oudekerk.nl) ile yakın temas halindeki dünyanın en eski mesleğinin üyeleri -şimdi en eski ikinci meslek tarafından vergiye bağlanmış durumdalar- de dahil. Yeniyle eskinin arasında, 1270 yılında Amstel nehrine ilk barajın yapıldığı Baraj Meydanı yatıyor.

Meydan turistler için bir buluşma noktası olarak hizmet veriyor şimdi. Buraya uğramanın bir nedeni, eski belediye binası. Bina, daha sonradan -başa geleceklerin bir işareti olarak- pek çok geçici ve etkili hükümdar tarafından mesken tutulmuş ve böylece Koninklijk Paleis (Kraliyet Sarayı, 620 4060, www.koninklijkhuis.nl) olmuş. Geçmişe başka bir bakış da görkemli Amsterdams Historisch Museum (Kalverstraat 92, www.ahm.nl) ve Begijnhof’tan (Spui meydanın dışında) yakalanabilir. Bu sakin bina grubu bir avlunun ve bahçenin çevresinde yer alıyor ve kendilerini Tanrı’ya adamış, halktan kadınlardan oluşan bir topluluk olan Begijntje’ler (Beguin) için 14. yüzyılda inşa edilmiş. Hemen güneydeki Singel’de, Bloemenmarkt kentin en ünlü yüzer çiçek pazarı. Amsterdam’ın en iyi korunmuş sırlarından biri, Museum Amstelkring (Oudezijds Voorburgwal 40, 624 6604, www.museumamstelkring.nl), Katolikler tarafından 17. yüzyılda, ibaretleri yasaklandığı zaman kullanılmış “gizli” bir tavan arası kilisesi. Güneyde, Jodenbuurt mahallesi alışveriş ve kültürle ilgilenen ziyaretçileri kendine çekiyor. Alışveriş, canlı ve büyük Waterlooplein bit pazarında gerçekleşiyor; kültür ise Rembrandthuis Museum’da (Jodenbreestraat 4, 520 0400, www.rembrandthuis.nl). KANALLAR Bazıları, dört ana kanal (grachten) ve onların merkezden çıkan kollarını ‘gerçek’ Amsterdam olarak adlandırabilir. Dış görünüşlerindeki eksikliği büyülü mimari, manzaralı kahve yudumlama keyfi, hiçbir yerde bulunmayan alışveriş ve aylakça gezinmeyle telafi ediyorlar. Bu, geleneksel çekiciliklerin bulunmadığı anlamına gelmiyor- dairenin en dışta kalan kanalı Prinsengracht (içeri doğru diğerleri, Keizergracht, Herengracht ve Singel), Amsterdam’ın en dokunaklı evi Anna Frankhuis’a (No. 267, 556 7100, www.annefrank.nl) ve kulesi hoş bir kent manzarası sunan Westerkerk’e (No. 281, 624 77 66, www.westerkerk.nl) ev sahipliği yapıyor. Kilisenin hemen yanında Homomonument (www.homomonument.nl) var. Kanalların batısındaki ikamet bölgesi Jordaan geleneksel turistik mekanlara sahip değil ama kafe kültürü, muhteşem yeme-içme fırsatları ve harika galerileriyle ziyaretçiler için adeta bir mıknatıs. REMBRANDTPLEİN VE LEİDSEPLEİN Eski Merkez’de, Amstel’in kıyısının yakınındaki Rembrandtplein ve Museum Quarter’a daha yakın olan Leidseplein berbat bar ve restoranlarla yıkanmış neon ışıklı bir turist tuzağı. Ama Leidseplein yine de kültürel anlamda görülmesi şart birkaç mekana sahip: büyük bir eski tiyatro olan Stadsschouwburg (Leidseplein 26, 624 2311, www.stadsschouwburgamsterdam.nl); mültimedya merkezi De Balie (Kleine-Gartmanplantsoen 10, 553 5100, www.debalie.nl); ve sinema tutkunları için bir zorunluluk olan sanat evi sinema Cinecenter (Lijnbaansgracht 236, 623 6615, www.cinecenter.nl).

MÜZE BÖLGESİ VE PIJP Müze Bölgesi’ndeki renovasyon projeleri süratle devam ediyor; üç baş oyuncudan ikisi hala inşaat iskeleleri arkasında. Çalışmaların 2008 yılında bitirilmesi amaçlanıyor, fakat yine de gecikmeler bekleniyor. Küçültülmüş Rijksmuseum geçici olarak Philips Wing’e taşınmış durumda (Jan Luijkenstraat 1, 674 7000, www.rijksmuseum.nl) ve sergilenen eserler, “unutulmayan şarkılar” tarzı bir ‘Başyapıtlar’ sergisiyle sınırlı. Bu arada, Stedelijk Modern Sanat Müzesi Centraal Station’daki eski postanenin ikinci ve üçüncü katında kendine geçici bir sığınak bulmuş. Paulus Potterstraat’taki orijinal evine dönene kadar adı Stedelijk CS olarak kalacak (Oosterdokskade 5, 573 2911, www.stedelijk.nl).Adı üstünde Van Gogh Museum (Paulus Potterstraat 7, 570 5200, www.vangoghmuseum.nl) hala işler halde olan tek müze. Dans, film, müzik ve/ve ya söz yoluyla, çeşitli sanatsal temaları işleyen disiplinlerarası Cuma gecesi etkinliklerini kaçırmayın. Patti Smith tarafından verilen bir akustik dinleti son zamanların hatırda kalan etkinliklerindendi. Museumplein’in güney tarafında dünyanın en iyi konser salonlarından biri olan Concertgebouw var (Concertgebouwplein 2-6, 671 8345, www.concertgebouw.nl). Museumplein’in güneybatısındaysa Pijp bulunuyor. Jordaan gibi, burası da mutenalaştırılmış bir işçi sınıfı yerleşim bölgesi ve ziyarete değer. Burada Amsterdam’ın en iyi (ve en ucuz) etnik lokantalarını bulacaksınız, ayrıca rahat ve hatta çok şık birkaç bara rastlayacaksınız. DOĞU DOK BÖLGESİ Gelecek vadeden doğu dok bölgesi suyu Centraal Station’ın doğu tarafından kucaklıyor. Java Adası’nda, Borneo ve Sporenburg’daki minik kanallar, Amsterdam’ın en moda evleriyle yan yana sıralanıyor, nehir kıyısı Amsterdam’ın esas kültürel bölgesi olma yolunda hızla ilerliyor. Piet Heinkade’de yeni, hareketli Muziekgebouw (No.1 788 2010, www.muziekgebouw.nl) konser salonu, efsanevi caz mekanı Bimhuis (No.3, 788 2150, www.bimhuis.nl) ile aynı binayı paylaşıyor.• Turizm Ofisi: Stationsplein 10 (yalnızca Hollanda içinde 0900 400 4040, www.visitamsterdam.nl). FESTİVALLER Amsterdam’ı yılın hangi döneminde ziyaret ederseniz edin, mutlaka bir etkinlik bulacaksınız. Yeni yıl, sakin vatandaşların sağa sola koşturup havai fişekler attığı bir şamatayla başlıyor. 30 Nisan’daki Kraliçe Günü’ne kadar ortalık biraz sakinleşiyor; 30 Nisan’da bütün kent bir gün süren açık hava pazarı-ve bir diskoya dönüşüyor. Lezbiyenler ve gayler, Pride Canal Parade’i (www.amsterdampride.nl) kutlamak üzere ağustosun ilk cumartesi günü Prinsengracht’a çıkartma yapıyorlar. Kasım sonlarında Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali düzenleniyor (www.idfa.nl). YEME-İÇMEYerli şeflerin profilini yükseltmek için gösterdikleri büyük çaba sonucu, “Hollanda mutfağı” artık ironik bir söz olmaktan çıktı. Flaşları üzerine çeken The Mansion (Hobbesmastraat 2, 616 6664, www.the-mansion.nl), mutfağı Asya-Pasifik spesiyaliteler sunan (her ne kadar herkese açık olsa da) VIP-stili bir kulüp, bar ve restoran. Benzer kumuştan biçilmiş Kung Fu (Rokin 84, 528 9590, www.restaurant-kungfu.nl) ana alışveriş caddesinin dışında bir geçitte yer alan, pan-Asyatik mutfağın kitsch bir tapınağı. Rembrandtplein’in hemen güneyindeki Utrechtstraat, yemek düşkünleri için bir cennet: şık İtalyan restoranları vejetaryen Hintliler, Fransız brasserie’leri ve tapas barlarıyla omuz omuza. Bu yemek düşkünü geçidinin hemen ötesindeki Beddington’s’ta (Utrechtsedwarsstraat 141, 629 7393) esas karakter Jean minimalist bir Fransız/uluslararası mönü sunuyor. ?ehir etnik mutfaklar açısından da zengin. Yine Utrechtsestraat’ta, Tempo Doeloe (No. 75, 625 6718, www.tempodoeloerestaurant.nl) ve Tujuh Maret (No. 75, 427 9865, www.tujuhmaret.orientalrestaurants.nl) hem birbirine komşu hem de ‘Amsterdam’daki en iyi Endonezyalı’ olmak için kızgın bir rekabet içinde. İyi Çin, Japon ve Tayland bileşimlerinden bir öbek Red Light District’teki Zeedijk’te toplanmış; ve Pijp’te her şeyden biraz bulunuyor, ama -göçmen nüfusu yansıtacak şekilde- Ortadoğu yemek mekanları özellikle güçlü. İçlerinde en son açılanı olan devasa Bazar (Albert Cuypstraat 182, 675 0544, www.bazaramsterdam.nl), eski bir kilisenin yerini mesken tutmuş. Amsterdam, rahat, nikotin lekeleriyle dolu duvarları ve tavanları nedeniyle ‘kahverengi’ olarak anılan kafelerle renkleniyor; bu kafeler ucuz ve genelde doyurucu yerel yemekler ve içki sunuyorlar. Çoğu Jordaan’da: En zariflerinden biri Papeneiland (Prinsengracht 2, 624 1989). Daha moda bir deneyim için uygun, gelecek vadeden bir gece hayatı alemi, Leidseplein’in tatsızlığı arasına sıkışmış; Korte Leidsedwarsstraat’ta genelev stili Zebra Lounge (No. 14, 612 6153, www.the-zebra.nl), esrarkeş, mağaramsı Jimmy Woo (No. 18, 626 3150, www.jimmywoo.nl) ve küçük kızkardeş Di Gioia (No.45, 626 6769) gibi. “Coffee shop”lar kentin dört bir tarafında ama, çoğu zaman, neon ışıklara ve vitrininde bir Bob Marley resmine sahip olan her şey bir turist tuzağı. Greenhouse (Oudezijds Voorbugwal 191, 627 1739, www.greenhouse.org) ve Siberie (Brouwersgracht 11, 623 5909, www.siberie.nl) gibi mekanlardan şaşmayın. EĞLENCEAmsterdam her ne kadar İbiza değilse de, her türlü zevke yeterince imkan sunuyor: Melkweg (Lijnbaansgracht 234A, 531 8181, www.melkweg.nl) ve Paradiso (Weteringschans 6-8, 626 4521, www.paradiso.nl) gibi kent enstitülerinden Twstd (Weteringschans 157, 320 7030, www.twstd.nl) gibi minik, trendy DJ barlara; Winston gibi her-şeye-uyar mekanlara (Warmoesstraat 129, 623 1380, www.winston.nl) kadar.Gay ziyaretçiler Red Light District’teki Warmoesstraat’ta derilere bürünüp Rembrandtplein’in çevresindeki alanda kamp yapıyor, Reguliersdwarsstraat’ta çalım satıyor ve Kerkstraat’ta kent sakinleriyle buluşuyor. Lezbiyenler Sappho’ya (Vijzelstraat 103, telefonu yok, www.sappho.nl) bir göz atabilirler.

ALIŞVERİŞCiddi alışveriş meraklıları batıya yönelmeli: Jordaan çevresindeki arka sokaklar butikler ve galeriler için ideal, Dokuz Sokaklar -Raadhuisstraat ve Leidsestraat’ın arasında Prinsengracht ve Herengracht’ı bağlayan yollar- giysiler, antikalar ve dekorasyon ürünleriyle dolu. ?ehir merkezinde, Leidsestraat, giysi dükkanlarıyla renkleniyor; PC Museum Quarter’daki Hooftstraat, tasarım dükkanlarıyla dolu; Utrechtsestraat ise Concerto (No. 52-60) ve Get Records (No. 105) gibi en iyi müzik dükkanlarına ve birkaç güzel ev eşyası mağazasına sahip. Spiegelkwartier (Rijksmuseum’un yakınında, Spiegelgracht’ın çevresinde) cepleri boşaltan antika dükkanlarını barındırıyor. Açık hava perakende deneyimleri arasında Waterlooplein’deki bit pazarı ve genel olarak Pijp’teki Albert Cuypmarkt sayılabilir. Pazartesi sabahları Joordan’daki Noordermarkt ikinci el mallarla dolup taşıyor; cumartesileriyse organik tarım yapan çiftçilerin pazarı kuruluyor. Pek çok dükkanın pazartesileri kapalı olduğunu unutmayın. KONAKLAMAOtel dünyasındaki pek de tipik olmayan bir sarsıntıdan sonra, Amsterdam’da konaklama olağan uykulu haline geri döndü. Fakat son ayların üzerine konuşulan açılışı, otel ve catering kurslarında gençler için eğitim merkezi olan butik stili College (Roelof Hartsstraat 1, 571 1511, www.thecollegehotel.com, 235d-365d). Fakat sadece öğrenciler tarafından hizmet gördüğünüz için öğrenci fiyatları beklemeyin. Otel, ana konaklama merkezlerinden biri olan müze bölgesinde. Otellerin geri kalanı (genelde berbat) Red Light District, Centraal Station, Rembrandtplein ve Leidseplein civarında toplanıyor. Buradaki sembolleşmiş bir otel, American (Leidsekade 97, 556 3000, www.amsterdamamerican.nl, 130d-320d); dolgun bütçelere hitap eden bir art nouveau zarafet. Orta bütçelere yönelik oteller arasında Jordaan’ın küçük ama zevkli ‘t Hotel (Leliegracht 18, 422 2741, www.thotel.nl, 145d-165d); kanal kenarındaki huzur veren Seven Bridges (Reguliersgracht 31, 623 1329, www. sevenbridgeshotel.nl, 95d-200d) ya da rahat, kendine özgü Wiechmann (Prinsengracht 328-332, 623 1329, www.hotelwiechmann.nl, 125d-145d) sayılabilir. YAKIN ÇEVREYakın çevredeki cazip yerler arasında, güzel manzaralı, sularla çevrili Aalsmeer’deki (kent merkezinden 172 numaralı otobüse binebilirsiniz) dünyanın en büyük çiçek müzayedesi Verenigde Bloemenveilingen (www.vba.nl) sayılabilir. Rüzgar değirmenlerini tercih ediyorsanız, Alblasserdam’daki Kinderdijk değirmenlerini deneyin (Utrecht’e giden tren, sonra otobüs). Rotterdam ve Lahey trenle birer saat mesafede.

Türkiye'nin en kolay okunan haber, magazin sitesi mgdtv.com'da en güncel haberleri bulabilirsiniz.