“Su içsem yarıyor, benim metabolizmam yavaş” cümlesi oldukça sık dile gelir fakat öncesinde metabolizmayı etkileyebilecek faktörleri kişinin kendisinde değerlendirmesi gerekmektedir. Uzman Diyetisyen Şefika Aydın Selçuk, bazal metabolizma hızını tespit ederek kalori ihtiyacının belirlenebileceğini ve kilo kontrolünün sağlanabileceğini belirtiyor. 

Diyetisyen Şefika Aydın Selçuk, bazal metabolizma hızının (BHM), fiziksel olarak tamamen dinlenir durumdayken vücudun harcadığı enerji miktarı olduğunu söyledi ve etkileyen faktörleri açıkladı. 

BAZAL METABOLİZMA HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Genetik etkiler, yaş, metabolik hastalıklar, vücut bileşimi (yağ ve kas düzeyleri ), ateşli hastalıklar, hamilelik, uzun ve sık aralıklarla diyette olmak, stres gibi durumlar bazal metabolizma hızını etkilemektedir.

YAŞ

Yaşın ilerlemesiyle BMH yavaşlamaktadır, gençlerde yüksek iken, yaş ilerledikçe azalır.

Yaş ilerledikçe menopoz gibi hormonal etkilerin yanında; yağ yüzdesinin artması, hareketin azalması gibi birçok faktör etkilemektedir. Yaş ilerledikçe kilo vermenin yavaşlaması bu sebeptendir.

Genetik: Özelilikle ailesinde kilo fazlalığı bulunan kişiler kilo almaya daha yatkındır.

Cinsiyet: erkek ve kadınların vücut bileşimleri farklıdır. Erkeklerin yağ yüzdesi % 12-21 arasında iken kadınlarda bu oran %20- %33 arasında değişmektedir. Erkeklerde kadınlara göre yağ oranı düşük, kas oranı yüksek olduğundan dolayı, erkeklerde metabolizma hızı kadınlara göre daha hızlıdır. Erkeklerin çok miktarlarda yemek yiyip kilo almamaları ve diyet yaptıkları dönemde daha iyi kilo verebilmeleri daha yüksek metabolizma hızlarına sahip olmalarındandır.

Diyet: Uzun süre kilo alıp vermek, sık sık diyet yapmak, kilo verip tekrar geri almak veya şok diyetler, sağlıksız zayıflama yöntemleri uygulayarak hızlı kiloların verilmesi gibi faktörler sonucunda metabolizma hızı yavaşlamaktadır. Özellikle yoyo dediğimiz kilo al ver döngüsü kilo vermeyi gittikçe zorlaştırır.

Vücut ısısı: Vücut ısısının yükselmesi, metabolizma hızını artırır.

Gebelik dönemi: kadınlarda bu dönemde kan hacminin artması kalp atımının artması sebebi ile metabolizma hızı da artmaktadır. Bu artış sonuçlarda %22-33 olarak gösterilmiştir.

Stres: stres anında kişinin kasları gergin olur. Bu drumda kas aktivasyonu için daha fazla kaloriye ihtiyaç duymaktadır. Bu sebeple özellikle ölçüm rahat ve sakin bir saatte yapılmalıdır.

Diyetin bileşimi: Günlük beslenmesi protein ağırlıklı olan kişilerin metabolizma hızları daha yüksektir.

Menstruasyon siklusu: metabolik hızı etkileyen etmenlerden biridir. Özellikle yumurtlama anından 1 hafta önce en düşük 1 hafta sonra en yüksek düzeydedir.

Metabolik Hastalıklar: Metabolizma hızı, hipertermi (ateşli hastalıklar) ve hipertroidide artarken; hipotermi (soğuğa maruz kalma) ve hipotroidide azalır.

Uyku durumu ve kafein alımı da metabolizmayı etkiler.

Türkiye'nin en kolay okunan haber, magazin sitesi mgdtv.com'da en güncel haberleri bulabilirsiniz.